Τι είναι η Υπερκινητικότητα;

ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η διαταραχή αυτή είχε ονομασθεί παλιότεραελλάχιστη εγκεφαλική δυσλειτουργία(Minimal Brain Dysfunction) και υπερκινητικό σύνδρομο.

Το βασικό χαρακτηριστικό της Διαταραχής(ΔΕΠΥ) είναι η απροσεξία και η υπερκινητικότητα/παρορμητικότητα.

Για να μπει η διάγνωση θα πρέπει κάποια από τα συμπτώματα να έχουν εμφανιστεί πριν την ηλικία των 7 ετών και οι δυσκολίες που προκύπτουν από τη διαταραχή να είναι εμφανείς σε δύο τουλάχιστον περιβάλλοντα (π.χ. στο σπίτι και στο σχολείο).

Η κλινική εικόνα που δίνουν τα παραπάνω συμπτώματα ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία του ατόμου. Τα παιδιά 4-6 ετών:

τρέχουν από τη μια μεριά του δωματίου στην άλλη,

ψάχνουν τις τσάντες των επισκεπτών,

μιλούν συνέχεια,

βγαίνουν από το σπίτι τρέχοντας χωρίς να ειδοποιήσουν τους γονείς τους,

δεν κοιτούν αριστερά-δεξιά όταν περνούν τον δρόμο,

σπάζουν και χάνουν τα παιγνίδια τους,

ανεβαίνουν στα έπιπλα,

δεν κάθονται σ' ένα μέρος,

κουνούν συνέχεια τα πόδια τους,

πηδούν από τη μια ασχολία στην άλλη,

κοιμούνται αργά,

ξυπνούν νωρίς,

γενικά εξαντλούν παντελώς τους γονείς τους.

Όταν τα παιδιά αυτά πάνε σχολείο:

δεν μπορούν να εστιάσουν την προσοχή τους,

μοιάζουν αφηρημένα,

δεν ακούν τι λέει ο δάσκαλος,

σηκώνονται από τη θέση τους,

η προσοχή τους διασπάται με το παραμικρό,

δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τα μαθήματα τους,

ξεχνούν τα βιβλία τους και τα μολύβια τους,

απαντούν στον δάσκαλο χωρίς να περιμένουν τη σειρά τους ή ΄
χωρίς να ερωτηθούν,

διακόπτουν, δεν περιμένουν στη γραμμή για να μπουν στην τάξη,

δεν ακολουθούν τους κανόνες των παιγνιδιών όταν παίζουν
με τα άλλα παιδιά.

Γενικά, τα σημεία της διαταραχής μπορεί να είναι ελάχιστα ως απόντα, όταν:

το άτομο βρίσκεται κάτω από αυστηρό έλεγχο,

αντιμετωπίζει κάποια καινούρια κατάσταση,

ασχολείται με κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον,

διαντιδρά με ένα μόνο άτομο ή επιβραβεύεται συστηματικά για την καλή του συμπεριφορά.

Τα συμπτώματα συνήθως είναι έντονα όταν το άτομο βρίσκεται σε μια ομάδα. Καθώς τα παιδιά ωριμάζουν, τα συμπτώματα γίνονται λιγότερο εμφανή, ώστε στην εφηβεία η όλη απροσεξία/υπερκινητικότητα/
παρορμητικότητα παρουσιάζεται συνήθως σαν εξωτερική και εσωτερική ανησυχία. Βέβαια, όλη αυτή η συμπτωματολογία επηρεάζει αρνητικά τη σχολική, κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα και απόδοση του ατόμου.

ΣΥΝΟΔΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα άτομα με τη διαταραχή αυτή συχνά εμφανίζουν:

Τα άτομα με Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)είναι πιθανό να φοιτήσουνν λιγότερα χρόνια στο σχολείο και γενικά να υστερήσουν σχολικά και επαγγελματικά. Ο δείκτης νοημοσύνης (IQ)μπορεί να είναι χαμηλότερος στα άτομα με την διαταραχή αυτή.

Συχνά συνυπάρχουν:

Ακόμα, η Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας μπορεί να προηγείται της εμφάνισης της Διαταραχής Tourette.

ΑΙΤΙΑ

Η αιτιολογία της διαταραχής βασικά είναι άγνωστη.Είναι γνωστό, όμως, ήδη ότι η Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας φαίνεται να είναι πιο συχνή στους βιολογικούς συγγενείς πρώτου βαθμού παιδιών με τη διαταραχή και ότι οι Διαταραχές της Διάθεσης και οι Αγχώδεις Διαταραχές, οι Διαταραχές της Μάθησης, οι Διαταραχές Σχετιζόμενες Με Ουσίες και η Αντικοινωνική Διαταραχή της Προσωπικότητας μάλλον είναι πιο συχνές στους συγγενείς των παιδιών αυτών.

Ακόμα, διάφορες έρευνες αναφέρουν την ύπαρξη σε μερικά από τα άτομα με τη διαταραχή αυτή ιστορικού κακοποίησης ή παραμέλησης, λοιμώξεων (π.χ. εγκεφαλίτιδα), δηλητηρίασης από μόλυβδο, προγεννητικών (π.χ. χρήση ουσιών) ή περιγεννητικών (π.χ. χαμηλό βάρος στη γέννηση) προβλημάτων, μειωμένων μεταβολιτών νορεπινεφρίνης και ντοπαμίνης, ΗΕΓ ανωμαλιών.

Οι ψυχοκοινωνικές θεωρίες τονίζουν την αρνητική συμβολή του άγχους και της απειρίας των γονέων και της επικοινωνίας του άγχους αυτού και της αδυναμίας τους να εξασκήσουν έλεγχο της συμπεριφοράς στο παιδί.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο επιπολασμός της διαταραχής υπολογίζεται στο 3% ως 5% στα παιδιά της σχολικής ηλικίας. Δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τον επιπολασμό στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή.

Η διαταραχή είναι πολύ πιο συχνή στα αγόρια απ' ότι στα κορίτσια και η συχνότητα ποικίλλει ανάλογα με το αν οι μελέτες αφορούν γενικό ή κλινικό πληθυσμό (από 4:1 ως 9:1).

Καταστάσεις με υπερκινητικότητα, που συγχέονται με ADHD.

Α. Πρωτοπαθείς Αναπτυξιακές διαταραχές

? Φυσιολογικές διακυμάνσεις ή υπερεκτίμηση "φυσιολογικής" υπερκινητικότητας

? Μαθησιακές δυσκολίες

? Γνωστικές διαταραχές? Διαταραχές έκφρασης λόγου

? Νοητική υστέρηση

Β. Δευτεροπαθείς

1. Οργανικές διαταραχές

? Αισθητηριακές διαταραχές

? Ενδοκρινικές διαταραχές

? Παρενέργειες φαρμάκων

? Επιληπτικές κρίσεις

? Εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο

? Σιδηροπενία

? Υποθρεψία

? Λοιμώξεις ή τραυματισμοί Κ.Ν.Σ.

? Νευρολογικές διαταραχές

? Νευροεκφυλιστικές καταστάσεις

? Λήψη ναρκωτικών ουσιών

2. Συναισθηματικές διαταραχές

? Αγχος, κατάθλιψη

?Αυτισμός

? Αντιδραστικότητα και άλλες διαταραχές συμπεριφοράς

3. Περιβαλλοντικοί παράγοντες

? Δυσμενές οικογενειακό περιβάλλον

? Ακατάλληλο εκπαιδευτικό περιβάλλον

? Κακοποίηση του παιδιού